SHBA- Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka nënshkruar një urdhër që dyfishon tarifat për importet e çelikut dhe aluminit nga 25% në 50%. Ky veprim rrit taksat e importit të metaleve, inpute kyçe në gjithçka, nga makinat te ushqimet e konservuara, për herë të dytë që nga marsi.
Trump ka thënë se masat, të cilat hynë në fuqi të mërkurën, synojnë të sigurojnë të ardhmen e industrisë amerikane të çelikut. Megjithatë, kritikët thonë se mbrojtjet mund të shkaktojnë kaos te prodhuesit e çelikut jashtë SHBA-së, të shkaktojnë hakmarrje nga partnerët tregtarë dhe të vijnë me një kosto ndëshkuese për përdoruesit amerikanë të metaleve.
Disa orë para se ai të rriste tarifat, shumë firma të prekura drejtpërdrejt mezi e besonin se plani po ecte përpara, duke shpresuar se do të rezultonte i përkohshëm ose ndonjë lloj dredhie negociuese. Edhe pse Trump nënshkroi urdhrat, Mbretërisë së Bashkuar iu dha një përjashtim nga masat, duke i lënë detyrimet për çelikun dhe aluminin e saj në 25%, një veprim që Trump tha se pasqyronte diskutimet e saj të vazhdueshme tregtare me SHBA-në.
SHBA-të janë importuesi më i madh i çelikut në botë, pas Bashkimit Evropian, duke marrë pjesën më të madhe të metalit nga Kanadaja, Brazili, Meksika dhe Koreja e Jugut, sipas qeverisë amerikane. Gjatë mandatit të tij të parë, Trump vendosi tarifa prej 25% për çelikun dhe 10% për aluminin, duke cituar një ligj që i jep atij autoritetin për të mbrojtur industritë që konsiderohen jetësore për sigurinë kombëtare. Por shumë importe në fund i shpëtuan detyrimeve pasi SHBA-të arritën marrëveshje tregtare me aleatët dhe dhanë përjashtime për importe të caktuara me kërkesë të firmave.
Trump i dha fund këtyre përjashtimeve në mars, duke thënë se ishte i pakënaqur me mënyrën se si ishin dobësuar mbrojtjet. Në tubimin e së premtes në fabrikën e çelikut US, ai tha se donte t’i bënte tarifat aq të larta sa bizneset amerikane të mos kishin alternativë tjetër përveçse të blinin nga furnizuesit amerikanë.
Që nga maji, importet dhe shkalla e prodhimit të çelikut të papërpunuar në SHBA kishin ndryshuar pak që nga viti i kaluar përpara se Trump të rriste tarifat, sipas Institutit Amerikan të Hekurit dhe Çelikut. Por importet e çelikut ranë me 17% në prill, krahasuar me marsin. Dhe bizneset që shesin metalet në SHBA thanë se prisnin që njoftimi i fundit i Trump të çonte në një rënie edhe më dramatike.
Lëvizjet e Trump në mars kishin nxitur tashmë Kanadanë dhe Bashkimin Evropian të përgatiteshin për t’u kundërpërgjigjur me tarifa ndaj produkteve të tyre amerikane. Të martën, Olof Gill, zëdhënës për sigurinë ekonomike dhe tregtinë në Komisionin Evropian, i tha BBC-së se të dyja palët ishin të angazhuara në bisedime intensive për të bërë përparim drejt një marrëveshjeje.
Në Mbretërinë e Bashkuar, njoftimi i Trump ushtroi presion të ri mbi qeverinë për të përcaktuar marrëveshjen tregtare që është në proces me SHBA-në, e cila pritej të ofronte njëfarë mbrojtjeje nga tarifat e metaleve të marsit. Sekretari i Tregtisë Jonathan Reynolds u takua të martën në Paris me Përfaqësuesin e Tregtisë të SHBA-së Jamieson Greer. Zyra e tij tha se ishte “e kënaqur” që bisedimet tregtare e kishin mbrojtur çelikun e Mbretërisë së Bashkuar nga detyrimet e fundit.
Gareth Stace, drejtor i përgjithshëm i UK Steel, e cila përfaqëson prodhuesit e çelikut, i tha BBC-së se anëtarët e tij kishin parë tashmë porosi të anuluara dhe të vonuara si rezultat i tarifave prej 25% të vendosura në mars. Ai paralajmëroi se një tarifë prej 50% do të ishte “katastrofike” për eksportet e Mbretërisë së Bashkuar në SHBA, rreth 7% të eksporteve të përgjithshme. Ekonomistët thanë se ekonomia amerikane po përballet gjithashtu me dëme, pasi çmimet rriten si rezultat i masave të reja.
Një analizë e vitit 2020 vlerësoi se tarifat e mandatit të parë të Trump krijuan afërsisht 1,000 vende pune në industrinë e çelikut, por i kushtuan ekonomisë 75,000 vende pune në sektorë të tjerë, siç janë prodhimi dhe ndërtimi. Erica York, nënkryetare e politikës federale të taksave në Fondacionin e Taksave, tha se priste të shihte humbje edhe më ekstreme të vendeve të punës këtë herë.
