SHBA- Në ditët e sotme, ngacmimi kibernetik është një problem i madh. Praktika përfshin dërgimin, postimin ose ndarjen e përmbajtjes negative, të dëmshme, të rreme ose të keqe për dikë tjetër. Ky është një koncept kyç në serialin Adolescence, i cili pasoi historinë e një djali 13-vjeçar të akuzuar për vrasjen e një bashkëmoshatareje femër.
Një raport i fundit paralajmëroi se tani është një formë dominuese e dhunës së bashkëmoshatarëve mes të rinjve dhe mund të lërë plagë të thella emocionale. Por si mund ta kuptojnë prindërit nëse fëmija i tyre është viktimë e bullizmit në internet?
Sipas ekspertit të edukimit dhe sjelljes së fëmijëve, David Smith, tha se ekziston një mënyrë delikate që prindërit mund të mbajnë nën kontrroll situatën e fëmijëve të tyre.
Dhe kjo nuk përfshin pushtimin e privatësisë së fëmijës duke lëvizur nëpër bisedat e tyre private. Smith, CEO i Shkollës së Lartë të Silicon Valley një institucion online që ofron mësim të mbështetur nga AI po u kërkon prindërve t’i kushtojnë vëmendje një veçorie të anashkaluar, sugjerimet e tastierës së fëmijës së tyre.
Duke kontrolluar sugjerimet parashikuese të tekstit ose historikun e tastierës në pajisjen e një fëmije, prindërit mund të marrin një paraqitje të shkurtër të bisedave të tyre të fundit pa pasur nevojë të hapin asnjë mesazh.
Ky është një tregues dhe që nuk kërkon aftësi teknike apo përgjimje. Shumica e telefonave inteligjentë dhe tabletëve tani vijnë me tekst parashikues dhe mjete korrigjimi automatik që mundësohen nga fjalët që përdorim më së shumti.
Me kalimin e kohës, tastiera juaj ‘mëson’ frazat tuaja të zakonshme dhe i sugjeron ato automatikisht ndërsa shkruani. Nëse një fëmijë shkruan shpesh ose u përgjigjet mesazheve të ngarkuara emocionalisht, ato fjalë, qofshin të mira apo mizore, mund të fillojnë të shfaqen në plotësimin e tyre automatik.
Smith këshillon prindërit që kur kanë në dorë telefonin e fëmijës së tyre të shohin se çfarë teksti parashikues del kur fillojnë të shtypin. Për shembull, mund të jetë shkak për shqetësim nëse fjala parashikuese ‘më fal’ shfaqet kur shtypet shkronja ‘s’, ose nëse fjala ‘humbëse’ shfaqet në panelin e tekstit parashikues kur shtypet shkronja ‘l’.
“Prindërit nuk janë gjithmonë të sigurt se si të fillojnë një bisedë për sigurinë në internet pa u dukur ndërhyrës. Kjo teknikë u lejon atyre të vëzhgojnë në mënyrë pasive tendencat emocionale pa lexuar mesazhe private. Ai ofron një mënyrë për të vënë re flamujt e kuq herët pa kaluar kufijtë personalë,” tha zoti Smith.
Ky lloj kontrolli delikat mund të jetë veçanërisht i dobishëm gjatë adoleshencës, kur fëmijët kanë më pak gjasa të zbulojnë përvoja shqetësuese si ngacmimi në internet. Disa fjalë kyçe që mund të tregojnë ekspozim të përsëritur ndaj ndërveprimeve të dëmshme ose shqetësuese në internet përfshijnë ‘humbës’, ‘të urrej’, ‘ndalo’, ‘ik’. ‘më fal’ ose ‘më lër të qetë’.
Ndërsa asnjë fjalë e vetme nuk është provë e ngacmimit, modelet e përsëritura mund të justifikojnë një bisedë të butë. Ai tha se ka tre mënyra se si prindërit mund të hapin një dialog pa e vënë fëmijën e tyre në mbrojtje.
Kjo përfshin drejtimin me kuriozitet, jo me akuza për shembull të pyesësh: ‘Hej, vura re disa fjalë që shfaqen në tekstin tënd parashikues a je mirë?’
Ai gjithashtu sugjeron të bëni pyetje të hapura si ‘A ju shqetëson ndonjë gjë në internet kohët e fundit’ dhe për të siguruar fëmijët se nuk do të kenë vështirësi për të qenë të sinqertë.
Të dhënat nga Qendra Kërkimore për Ngacmimin Kibernetik zbulojnë se rreth 30 për qind e adoleshentëve kanë përjetuar bullizëm kibernetik gjatë jetës së tyre, me 13 për qind që thonë se ka ndodhur vetëm në 30 ditët e fundit. Ndoshta më alarmante, rreth 15 për qind pranojnë se kanë ngacmuar dikë tjetër në internet.
“Zakonet e vogla dixhitale mund të hapin biseda të mëdha”, tha zoti Smith.
Adoleshentët që i shohin prindërit e tyre si të dashur dhe mbështetës kanë më pak gjasa të jenë ngacmues kibernetikë.
“Diçka aq e thjeshtë sa kontrollimi i sugjerimeve të tastierës së fëmijës suaj mund të duket i parëndësishëm, por mund të zbulojë modele që ia vlen t’u kushtohet vëmendje. Është një mënyrë për të mbështetur qetësisht mirëqenien e fëmijës suaj, veçanërisht nëse ai nuk është ende gati të hapet.
Sa më herët të dallojmë shenjat e stresit emocional ose bullizmit, aq më e lehtë është të ndërhyjmë përpara se të bëhet dëmi. Ajo që ka më shumë rëndësi është se fëmija juaj e di që ju jeni aty jo për të gjykuar, por për të dëgjuar. Krijimi i asaj hapësire për dialog, edhe me hapa të vegjël si ky, mund të bëjë një ndryshim të madh,” tha Smith./ Dayli Mail/
