AUSTRI- Një investigim për ndalimin e TikTok në Shqipëri është bërë nga rrjeti mediatik publik austriak ORF. Në investigimin e gazetares austriake Franziska Schinderle, theksohet se politikisht nga ndalimi i TikTok në Shqipëri ka përfituar kryeministri Edi Rama, i cili dhe fitoi zgjedhjet e 11 majit.
Në dokumentarin ‘Vendi pa TikTok- Shqipëria si laborator testimi’, theksohet se iniciatori i mbylljes së TikTok është Rama, i cili dhe vetë e ka përdorur aplikacionin. Ndërkohë që theksohet se në skenarin më të mirë ky është thjesht një marifet PR. Ndërsa në skenarin më të keq, qeveria një vendi kandidat për në BE ka fituar një mjet të fuqishëm që askush nuk mund ta heqë.
Artikulli i Plotë:
Në mars të vitit 2025, Shqipëria u bë vendi i parë në Evropë që vendosi një ndalim të plotë të TikTok për dymbëdhjetë muaj. Arsyeja ishte një vrasje në një shkollë disa muaj më parë. Ajo që duket të jetë një masë për mirëqenien e fëmijëve ka edhe disavantazhe në aspektin e politikës demokratike. A shërben në të vërtetë ndalimi i TikTok nga qeveria shqiptare për të mbrojtur të rinjtë? Apo është një mjet politik i pushtetit për të kontrolluar sferën publike dixhitale?
Aplikacioni kinez për video të shkurtra “TikTok” është një nga rrjetet sociale më të njohura në mbarë botën. Mbi 1.6 miliardë njerëz e përdorin atë, kryesisht të rinj. Megjithatë, platforma jo vetëm që pret video me vallëzim dhe mace, por edhe përmbajtje problematike: ngacmim, urrejtje dhe fanatizëm fetar.
Demokracitë perëndimore hezitojnë të përballen me TikTok-un. Në Austri, aplikacioni është i ndaluar nga telefonat e punës të nëpunësve civilë dhe punonjësve të ministrive. SHBA-të duan ta detyrojnë kompaninë mëmë kineze “Byte Dance” të shesë biznesin e saj në SHBA.
Fokus në Shqipëri
Në nëntor të vitit 2024, një djalë 14-vjeçar u godit me thikë për vdekje nga një shok klase në një shkollë në Tiranë. Vrasja shkaktoi ndalimin e TikTok në Shqipëri, por çfarë ndodhi saktësisht?
Franziska Tschinderle vizitoi prindërit e djalit të vrarë. Emri i tij, Martin Cani, tani është i njohur në të gjithë vendin. Por incidenti mbetet një mister. Mbi të gjitha, pyetja se çfarë roli luajtën platformat e mediave sociale në këtë mosmarrëveshje mbetet një mister, pasi Martini as nuk kishte TikTok. Në vend që të ishte në internet, ai preferonte ta kalonte kohën në fushën e futbollit.
Edi Rama, kryeministri i Shqipërisë dhe iniciatori i ndalimit, është lloji i politikanit që do të bëhej viral edhe në TikTok. Asnjë kryetar qeverie në Ballkan nuk i përdor mediat sociale me aq mjeshtëri sa ish-basketbollisti dhe artisti i trajnuar. Kjo ndodh edhe sepse Rama ndryshon nga imazhi i një burrështetasi klasik.
Gjatë fushatës zgjedhore, ai ndonjëherë shfaqet me pantallona sportive dhe atlete të bardha. Rama ka podcastin e tij dhe del drejtpërdrejt në Facebook dy herë në javë për të diskutuar gjëra me ndjekësit e tij. Pse dikush si ai do të ndalonte një platformë nga e cila ai do të përfitonte personalisht?
Mbrojtja e fëmijëve kundrejt censurës
Opozita në Shqipëri beson se e di përgjigjen. Ata flasin për censurë në prag të zgjedhjeve parlamentare që do të mbahen në Shqipëri më 11 maj 2025.
Në mars të vitit 2025, një ekspert shqiptar i sigurisë kibernetike me emrin Besmir Semanaj foli hapur. Ai punoi për ofruesin më të madh të telekomunikacionit në Shqipëri për vite me radhë dhe tani jeton në Vjenë. Në një postim në Facebook, Semanaj zbuloi se qeveria po zbatonte një procedurë të quajtur “Inspektim i Thellë i Paketave” (DPI). Ky është, me fjalë shumë të thjeshta, një proces teknik që mund të përdoret për të filtruar paketat e të dhënave.
Autoritetet në Shqipëri theksojnë se DPI po përdoret vetëm për ndalimin e TikTok. Por ekspertët ndërkombëtarë kanë edhe pyetje legjitime. Shtete autoritare si Turqia e kanë përdorur DPI-në për vite me radhë për të censuruar internetin ose për të penguar aksesin në internet gjatë protestave.
Politikisht, Edi Rama duket se po përfiton nga ndalimi. Ai fitoi zgjedhjet më 11 maj 2025, me shumicë absolute. Gjithashtu, nuk ka pasur kritika për ndalimin kontrovers nga BE-ja, dhe protestat masive janë shmangur.
Tre skenarë
Ndërsa publiku nuk është më i shqetësuar për këtë çështje, autorja Franziska Tschinderle bën një bilanc dhe guxon të shikojë drejt së ardhmes. Ajo ka tre teori rreth asaj se për çfarë mund të bëhet fjalë në këtë ndalim. Në skenarin më të mirë, është thjesht një marifet PR, dhe ndalimi i TikTok do të jetë histori brenda pak muajsh. Në skenarin më të keq, qeveria e një vendi kandidat për në BE ka fituar një mjet të fuqishëm që askush nuk mund ta heqë.
