Serbia ka njoftuar se do të jetë vendi i parë që do të testojë një vaksinë eksperimentale kundër kancerit, e njohur si Enteromix, e zhvilluar në Rusi. Ministri për Bashkëpunim Ekonomik, Nenad Popović, thekson se vaksina është e “personalizuar” dhe prodhimi i saj në Evropë do të jetë i lehtë për shkak të përdorimit të inteligjencës artificiale. Procesi për kombinimin e materialit gjenetik të pacientit me indin tumoral do të zgjasë vetëm shtatë ditë.
Ky projekt ka ardhur si rezultat i një marrëveshjeje mes presidentëve rus dhe serb, Vladimir Putin dhe Aleksandar Vuçiç. Një delegacion rus ka inspektuar tashmë spitalet në Beograd, dhe deri në fund të vitit, një grup mjekësh serbë do të udhëtojë në Moskë për trajnime dhe për faza klinike të vaksinës. Prodhimi i dozave fillestare do të bëhet në Spitalin Torlak në Beograd, dhe planet janë që vaksina të administrohet nga viti 2026 jo vetëm për pacientët vendas, por edhe për ata nga vende të tjera evropiane.
Iniciativa e vaksinës Enteromix përfaqëson një kapitull të ri në “diplomacinë e vaksinave”, një strategji të ngjashme me atë të përdorur nga Rusia gjatë pandemisë COVID-19. Megjithatë, përpjekjet për prodhimin masiv të vaksinës ruse në Serbi kanë hasur pengesa për shkak të reagimeve ndërkombëtare dhe presionit nga industrinë perëndimore farmaceutike. Si rezultat, Beogradi ka qenë i detyruar të kufizojë prodhimin për disa vende afrikane.
Vaksina Enteromix nuk është parandaluese, por një trajtim që synon të reduktojë masën tumorale përmes injektimit të katër viruseve të padëmshëm. Sipas studiuesve, këto viruse mund të shkatërrojnë deri në 60-80% të masës tumorale duke forcuar sistemin imunitar. Megjithatë, komuniteti shkencor është skeptik, pasi provat pozitive deri tani janë regjistruar vetëm në kafshë.
Duke e prezantuar këtë vaksinë në Forumin Ekonomik të Shën Petersburgut, Rusia shmangu një diskutim transparent me komunitetin shkencor ndërkombëtar. Projekti Enteromix reflekton gjithashtu tensionet politike dhe gjeopolitike në rajon; Serbia, e vetmja në Evropë që nuk ka vendosur sanksione ndaj Rusisë, vazhdon të mbajë lidhje të ngushta me Moskën, ndërsa përballet me sfida energjetike. Ndërkohë, presidenti Vuçiç ka diskutuar me kryeministrin hungarez për çështjet energjetike dhe pritet të marrë pjesë në një samit me Putinin.
