Kryeministri Edi Rama ka dhënë së fundmi një intervistë për median gjermane “Der Spiegel” gjatë së cilës janë prekur një sërë tematikash si sulmet kibernetike, Ballkani i Hapur, marrëdhënia me presidentin e Serbisë Aleksander Vuçiç si dhe “eksodi” i shqiptarëve në vendet e Evropës dhe më gjerë.
Ndër të tjera, Rama u pyet edhe për pabarazinë në vend ndërsa gazetari i vë në pah kreut të qeverisë se në rrugët e Shqipërisë mund të shohësh një numër të madh Mercedesësh të zinj, por shton se 5% e shqiptarëve nuk kanë ushqim të mjaftueshëm.
Rama e pranon se në vend ka varfëri ndërsa shton se deri më tani “nuk kemi arritur ta fusim ekonominë në rrugën e duhur.” Po ashtu, gazetari gjerman i kujton kryeministrit se edhe një vizitë te mjeku në Shqipëri duhet të sigurohet me ryshfet. Megjithatë, kreu i qeverisë këmbëngul se administrata është tashmë e digjitalizuar dhe hapësirat për korrupsion janë ngushtuar.
Edi Rama: Nuk po vdes askush këtu, por sidoqoftë ka varfëri. Deri tani nuk kemi arritur ta fusim ekonominë tonë në rrugën e duhur. Shumica e transaksioneve ende shlyhen me para në dorë. Emigrantët dërgojnë para’ nga e gjithë bota dhe legalizimi i këtyre parave është një sfidë për ne edhe nëse ato nuk vijnë nga aktiviteti kriminal.
DER SPIEGEL: Ndërkohë, njerëzit po ikin masivisht, sidomos në Gjermani. A nuk mund t’i bindni qytetarët tuaj të ndërtonin ekonominë shqiptare këtu?
Edi Rama: Si mund t’i ndaloj unë si qeveri e një vendi në zhvillim, kur vendi më i zhvilluar i Evropës është vetëm një orë e gjysmë larg? 50 000 portugezë largohen nga vendi i tyre çdo vit, 500 000 kroatë janë larguar nga vendi i tyre që kur vendi u bashkua me BE.
DER SPIEGEL: Edhe njerëzit po ikin sepse shteti nuk u ka ofruar asgjë. Edhe një vizitë te mjeku duhet të sigurohet me ryshfet. Nuk mund ta eliminoni atë?
Edi Rama: Administrata jonë tashmë është tërësisht e dixhitalizuar për ta bërë të pamundur korrupsionin. Ju lutemi regjistrojeni edhe një progres të tillë! Një sistem i rrënjosur është i vështirë për t’u thyer. Përqafoni drejtimin pa rripa sigurimi. Në Gjermani, një shqiptar futet në një makinë dhe sigurisht lidh rripin e sigurimit. Pse? Sepse ka një ligj që askush nuk e kundërshton.
DER SPIEGEL: Në një vend me një popullsi prej vetëm 2,8 milionë banorësh, kjo luftë duhet të fitohet me pak vullnet apo jo?
Edi Rama: Vendet e vogla nuk janë më pak të ndërlikuara se ato të mëdha. Në fund të fundit, ne të gjithë jemi të lidhur këtu. Kushërinjtë duhet të gjykojnë kushërinjtë dhe kushërinjtë duhet të vendosin kushërinjtë e tyre në vendin e tyre. Është e vështirë në një vend ku gjithçka është kaq personale.
DER SPIEGEL: Politika shqiptare është përbërë gjithmonë nga të njëjtët emra që nga fillimi i viteve 1990: paraardhësi juaj Sali Berisha, ish-presidenti Ilir Meta dhe Edi Rama. Jeni në pushtet prej një kohe të gjatë?
Edi Rama: Nuk kam qenë në politikën shtetërore sa dy të tjerët, por tani kemi një gjeneratë krejt të re në parlament dhe një kabinet me përqindjen më të lartë të grave në tabelën e OKB. Kjo është në fakt mjaft përparimtare.
DER SPIEGEL: Ju shpesh thoni se gratë janë më të mirat. Çfarë ju sjell në këtë besim?
Edi Rama: Jam vërtet i bindur për këtë. Nëse i kërkoni një mashkulli të bëjë një projekt të caktuar, ai zakonisht thotë po, por shpesh nuk ndodh asgjë. Me një grua është e kundërta. Ajo heziton në fillim, por pasi të vendoset projekti, ajo e kryen atë me besueshmëri.
DER SPIEGEL: Ndryshe nga gratë, marrëdhënia juaj me median konsiderohet të jetë mjaft e tensionuar. Ju pëlqen të shani gazetarët si ‘kazanë’ dhe ‘sharlatanë’. Si përshtatet kjo në një demokraci të hapur?
Edi Rama: Unë mendoj se falja do të vijë kur dialogu të funksionojë.
DER SPIEGEL: Shqipëria ka tetë vjet që pret negociatat e anëtarësimit në BE, Maqedonia e Veriut 17 vjet. Bisedimet e para më në fund u zhvilluan në korrik. Sa do të zgjasë durimi juaj?
Edi Rama: Kur bëhet fjalë për anëtarësimin në BE, durimi ynë nuk ka fund. Ne duam të jemi atje. Ne jemi evropianë. Jeta jonë politike mund të jetë e polarizuar sot, shpesh nuk mund të biem dakord as për kohën. Por, kur bëhet fjalë për anëtarësimin në Bashkimin Evropian, ka konsensus absolut.
DER SPIEGEL: Për çfarë po flisni saktësisht?
Edi Rama: Së fundmi në ”Guardian” u botua një artikull për ndërtimin e shumë pallateve të larta në qendër të Tiranës, ku pretendohej se projekti i ndërtimit është pastrim parash dhe se këto pallate të larta do të qëndrojnë bosh. E gjithë kjo është e gabuar.
DER SPIEGEL: A nuk është e saktë që teatri i vjetër kombëtar në qendër u shkatërrua me një operacion për të ndërtuar këto godina të reja? Dhe, a nuk mund të thuhej se procedurat e prishjes dhe ndërtimit nuk ishin shumë transparente?
Edi Rama: Jo! Po ndërtohet një i ri ku u shemb teatri i vjetër. Dhe bëhet fjalë vetëm për shtatë ndërtesa të larta. Pronarët e ardhshëm janë të gjithë biznesmenë të njohur. Ata janë ndër taksapaguesit më të mëdhenj në Shqipëri. Blerjet dhe shitjet përpunohen përmes bankave. Disa tani pretendojnë se janë paratë e drogës. E vërteta është se këta persona kanë marrë kredi nga bankat për financim, verifikohen të gjitha transaksionet e shitblerjes. Deklarata jonë ndoshta nuk përshtatet në trendin e artikullit
DER SPIEGEL: Për ndërtimin e portit në qytetin bregdetar jugor të Durrësit, ju keni fituar emirin e Abu Dabit si ndërmjetës për investitorët arabë. Çfarë prisni nga kjo?
Edi Rama: Ky projekt fantastik do ta sjellë turizmin tonë në Shqipëri në majat e botës. Porti i vjetër i qytetit kthehet në një port turistik. Për vite me radhë ne kërkonim një investitor të gatshëm për të investuar dy miliardë euro, por nuk mund të gjenim një. Mohammed bin Zayed e mbështet projektin me bujari dhe ka gjetur sponsorët.
DER SPIEGEL: Shqipëria renditet e 110-ta nga Transparency International, a mund të na jepni tre arsye pse sipërmarrësit duhet të investojnë ende këtu?
Edi Rama: Shqipëria është një nga vendet më të sigurta në botë. Shkalla jonë e krimit është më e mirë se Britania e Madhe, Greqia apo Italia dhe sigurisht SHBA, me një nga normat më të ulëta të vrasjeve në Evropë. Industria e turizmit duhet të investojë sepse natyra dhe brigjet të lënë pa frymë. Dhe pensionistët gjermanë duhet të vijnë këtu për të kaluar pleqërinë e tyre buzë detit. Sipas një thënieje të vjetër, “shtëpia e shqiptarit është e Zotit dhe e mikut”.
