Kryeministrja italiane Giorgia Meloni do të vizitojë sot në Shqipëri zonat ku qeveria e saj planifikon të ndërtojë kamp pritjeje për të strehuar mijëra emigrantë.
Në përpjekje për të frenuar fluksion e emigrantëve në Itali, Meloni nënshkroi një marrëveshje me Shqipërinë vitin e kaluar për të dërguar disa azilkërkues në vendin ballkanik dhe për të përpunuar kërkesat për azil atje, shkruan Reuters.
ÇFARË PARASHIKOHET NË MARRËVESHJE?
Marrëveshja, e rënë dakord për pesë vitet e para, parashikon zbarkimin e 36,000 emigrantëve në vit në portin shqiptar të Shëngjinit, rreth 75 km (45 milje) në jug të kryeqytetit të vendit, Tiranës. Rastet e tyre do të trajtohen në një qendër që po ndërtohet në një bazë ajrore aty pranë në Gjadër, e cila mund të mbajë 3000 njerëz.
Të dy objektet do të kenë personel italian dhe do të funksionojnë nën juridiksionin italian. Megjithatë, siguria e jashtme do të bëhet nga rojet shqiptare.
A MUND TË DËRGOHET NDONJE EMIGRANT TJETR NË SHQIPËRI?
Jo. Vetëm ata emigrantë që vijnë nga vende që Italia i konsideron të sigurta do të mund të përpunohen në Shqipëri. Aktualisht ka 21 vende të tilla, të rritura së fundmi nga 15, duke përfshirë Bangladeshin, Egjiptin, Bregun e Fildishtë dhe Tunizinë. Vitin e kaluar, 56,588 emigrantë mbërritën në Itali nga këto katër vende.
Meloni tha vitin e kaluar se gratë shtatzëna, të miturit dhe personat e tjerë vulnerabël nuk do të dërgoheshin në Shqipëri.
SA DO TË KUSHTOJË?
Qeveria italiane nuk ka dhënë ende një shifër. Duke mbledhur zërat e shpenzimeve të planifikuara nga një raport i përgatitur nga parlamenti dhe shërbimi i buxhetit të shtetit, mund të jetë 610 milionë euro (663 milionë dollarë) midis 2024 dhe 2028. Corriere della Sera, e përditshmja italiane më e lexuar, vlerësoi se do të kushtonte 653 milionë euro.
SI DO TË FUNKSIONOJË?
Ideja është që emigrantët e përzgjedhur të dërgohen direkt në Shqipëri pasi të merren në det. Meloni ka thënë se zyrtarët do të përpiqen të shqyrtojnë kërkesat për azil brenda 28 ditëve, shumë më shpejt se muajt që duhen aktualisht në Itali.
Kushdo që i pranohet kërkesa do të sillet në Itali.
Shumica dërrmuese e kërkesave pritet të refuzohen, sepse vendet nga vijnë emigrantët konsiderohen të sigurta, gjë që kufizon automatikisht hapësirën për dhënien e azilit. Atyre që u refuzohen kërkesat do të dërgohen gjithashtu në Itali dhe do të vendosen në qendra mbajtjeje deri në riatdhesim.
Megjithatë, kritikët thonë se ky proces është shumë i ngadalshëm, sepse shumë vende refuzojnë të marrin përsëri qytetarët ose vendosin një numër të kufizuar për të kthyerit. Shumë emigrantë që u shërbyen me urdhër dëbimi zhduken nga qendrat dhe shpërndahen nëpër Evropë.
KUR DO TË FILLOJË?
Ishte menduar të fillonte këtë muaj, por ndërtesat nuk janë ende të përfunduara dhe gazetat italiane kanë spekuluar se emigrantët e parë nuk do të mbërrijnë deri në tetor apo nëntor.
ÇFARË PËRFITON ITALI NGA MARRËVESHJA?
Zyrtarët italianë kanë thënë se marrëveshja mund të ndihmojë në lehtësimin e mbipopullimit në qendrat e përpunimit në Itali. Kritikët thonë se synon të largojë emigrantët në Afrikë që të largohen në det nga frika se do të përfundojnë në Shqipëri, e cila nuk është anëtare e Bashkimit Evropian dhe nuk është një vend i pasur.
ÇFARË PËRFITON SHQIPËRIA NGA MARRËVESHJA?
Duke ndihmuar Melonin, qeveria në Tiranë po siguron mbështetjen e saj teksa shtyn të bëhet anëtare e BE-së. Ajo po tregon gjithashtu pjesën tjetër të Evropës se është e gatshme të ndihmojë bllokun 27-vendesh që të përballet me një nga problemet e tij më të vështira të viteve të fundit. Shqiptarët e zakonshëm kanë thënë gjithashtu se kjo është një mënyrë për të falënderuar Italinë, e cila pranoi mijëra shqiptarë që ikën nga varfëria pas rënies së komunizmit në 1991.
SI NDRYSHON NGA MARREVESHJA E BRITANISË ME RWANDËN?
Britania dëshiron të dërgojë azilkërkues në Ruandë, por është një plan shumë i ndryshëm nga nisma e Italisë. Një ndryshim kryesor është se emigrantët e dërguar në Ruandë do të duhet të qëndrojnë në vendin qendror të Afrikës edhe nëse fitojnë statusin e refugjatit. Një tjetër ndryshim është se, ndryshe nga Ruanda, ata që dërgohen në Shqipëri do të mbrohen nga Konventa Evropiane për të Drejtat e Njeriut.
