KINA- “Dua të ha” u shfaq me shkronja kineze në një kompjuter në një spital publik në qendër të Pekinit. Fjalët u formuan nga mendimet e një gruaje 67-vjeçare me sklerozë laterale amiotrofike (ALS), e njohur edhe si sëmundja e Lou Gehrig, e cila nuk është në gjendje të flasë.
Demonstrimi, i filmuar në mars nga Stacioni Radioteleviziv i Pekinit, ishte pjesë e një prove klinike që përfshinte pesë pacientë të cilëve iu implantua një çip me madhësinë e një monedhe të quajtur Beinao-1, një ndërfaqe pa tel e kompjuterit të trurit (BCI) – një teknologji e udhëhequr nga shkencëtarë në SHBA, por në të cilën ekspertët thonë se Kina po e kap shpejt ritmin.
Luo Minmin, drejtor i Institutit Kinez për Kërkime mbi Trurin (CIBR) dhe shkencëtari kryesor që qëndron pas këtij studimi, tha se kishte një nevojë “shumë të fortë” për teknologjinë BCI, duke thënë se ata ishin “mbyllur” nga kërkesat e pacientëve të mundshëm.
“Pacientët thoshin se kjo ndihet shumë mirë, sikur mund të fitojnë ose të rimarrin kontrollin e muskujve të tyre”, i tha ai CNN në maj gjatë një interviste të rrallë në laboratorin e tij, i cili ndodhet një orë larg me makinë nga Spitali Xuanwu i Pekinit, ku u zhvillua prova.
Luo tha se teknologjia po tregonte “saktësi të lartë” në dekodimin e sinjaleve nga truri i pacientëve dhe përkthimin e sinjaleve në të folur me tekst ose lëvizje makinerish. Ekipi i tij po planifikon të përshpejtojë provat në njerëz duke implantuar çipa te 50 deri në 100 pacientë të tjerë gjatë vitit të ardhshëm.
“Shpresojmë që ta përshpejtojmë këtë proces. Nëse provohet të jetë i sigurt dhe efektiv… mund të përdoret klinikisht në të gjithë botën”, tha ai.
Mes tensioneve gjeopolitike në rritje, krahasimet midis përparimeve teknologjike amerikane dhe kineze janë të zakonshme. Teknologjia e ndërfaqes tru-kompjuter filloi për herë të parë në vitet 1970 në SHBA.
Dekada më vonë, Administrata Obama nisi “Iniciativën e Trurit” në vitin 2013, duke investuar më shumë se 3 miliardë dollarë për të financuar mbi një mijë projekte teknologjike të neuroshkencës që atëherë, sipas Institutit Kombëtar të Shëndetit.
Synchron, me seli në Nju Jork, ishte firma e parë që filloi provat te njerëzit në korrik 2021. Tre vjet më vonë, një sistem i ri BCI i zhvilluar në UC Davis Health përktheu sinjalet e trurit të një pacienti me ALS në të folur, duke arritur një saktësi prej 97% – sistemi më i saktë i këtij lloji, tha universiteti në një deklaratë . Po atë vit, kompania e Musk përfundoi provën e saj të parë te njerëzit, duke i mundësuar pjesëmarrësit të kontrollonte një maus kompjuteri me një implant në tru.
Kina filloi të përdorte teknologjinë e trurit vetëm në vitet 1990, por ajo po përparon me shpejtësi. Në vitin 2014, shkencëtarët kinezë prezantuan idenë e një projekti kombëtar mbi teknologjinë e trurit për t’u përputhur me përpjekjet e ngjashme në SHBA dhe Evropë, sipas Ministrisë së Shkencës dhe Teknologjisë. Dy vjet më vonë, teknologjia e trurit u përmend në planin pesëvjeçar të vendit, i cili përshkruan prioritetet dhe qëllimet kombëtare të Kinës.
