Ministrja e Minierave dhe Energjisë e Serbisë, Dubravka Gjedoviç-Handanoviç, ka deklaruar se vendi ndodhet në një situatë të vështirë pas vendimit të Këshillit të BE-së për të ndaluar transitin e gazit natyror nga Rusia në vendet e treta, duke filluar nga 1 janari 2026. Gjedoviq-Handanoviç theksoi se ky vendim do të ketë pasoja negative për Serbinë, sidomos pasi Bullgaria pritet të bllokojë rrjedhën e gazit rus përmes Rrjedhës Ballkanike.
Vendimi i Këshillit të BE-së do të konfirmohet pasi Parlamenti Evropian të shprehi qëndrim. Parashikohet një periudhë kalimtare për kontratat ekzistuese me palën ruse, ndërsa pas 1 janarit, blerësit në BE nuk do të kenë mundësinë të nënshkruajnë kontrata të reja të importit. Kontratave ekzistuese do t’u jepet afat deri në fund të vitit 2027, me disa mundësi për kontrata afatshkurtër deri në 2026.
Gjedoviq-Handanoviç përmendi gjithashtu sanksionet e SHBA-ve ndaj Industrisë së Naftës së Serbisë (NIS), e cila është në pronësi ruse dhe furnizuesi kryesor i karburantit në vend. Sanksionet hynë në fuqi më 9 tetor të këtij viti. Kryetarja e Parlamentit të Serbisë, Ana Bërnabiq, e cilësoi situatën si katastrofike dhe shprehu besimin se presidenti Vuçiç mund të gjejë zgjidhje.
Serbia, që për dekada ka qenë e varur nga gazsar̨i rus për më shumë se 80 për qind të nevojave të saj energjetike, ka nisur të shqyrtojë mundësi të reja furnizimi. Që nga fillimi i agresionit rus në Ukrainë, vendi është përpjekur të diversifikojë burimet e tij të energjisë dhe ka filluar të importojë gaz nga Azerbajxhani, me një marrëveshje për furnizim deri në 400 milionë metra kub deri në vitin 2026.
Sidoqoftë, kontrata e fundit dhjetëvjeçare me Rusinë skadoi në maj, dhe deri tani nuk është arritur një marrëveshje e re. Vendimi i ministrave të energjisë të BE-së për ndalimin e importeve të gazit rus pas vitit 2027 tregon drejtimin e ri që po ndjek blloku, megjithatë disa vende, si Hungaria dhe Sllovakia, kanë shprehur kundërshtime.