Një nga komponentët kryesorë të sistemit klimatik global, rrjedha oqeanike Atlantike e njohur si Amoc (Atlantic Meridional Overturning Circulation), është nën kërcënim serioz për shembjen e saj, sipas një studimi të ri të botuar në revistën Environmental Research Letters. Ky hulumtim sugjeron se rreziku për një shembje të Amoc është më i lartë se sa është menduar më parë, me pika kthese që mund të arrihen brenda 10 deri në 20 viteve.
Amoc është përgjegjëse për transportimin e ujërave të ngrohta nga tropikët drejt Evropës dhe Arktikut, ku uji ftohet dhe fundoset, duke krijuar një qarkullim të thellë që stabilizon klimën globale. Ndërsa temperatura globale rritet dhe akujt e Groenlandës shkrijnë, uji i ëmbël hollohet në sipërfaqe, duke penguar proceset natyrore që e mbajnë këtë sistem në funksion.
Skenarët e rinj tregojnë se nëse emisionet e karbonit vazhdojnë të rriten, 70% e modeleve parashikojnë një shembje të Amoc. Edhe në skenarin më optimist, vetëm një katërti e modeleve sugjerojnë që i gjithë sistemi do të mbijetojë. Profesor Stefan Rahmstorf nga Instituti Potsdam për Kërkime mbi Ndikimin e Klimës e quajti këtë situatë tronditëse.
Një shembje e Amoc do të kishte pasoja globale të rëndësishme, duke përfshirë dimra ekstremisht të ftohtë në Evropën Perëndimore, zhvendosjen e reshjeve tropikale, dhe një rritje të nivelit të detit që mund të arrijë deri në 50 cm në bregdetet e SHBA-së dhe Evropës. Profesor Sybren Drijfhout nga Instituti Meteorologjik Holandez theksoi se ngadalësimi i Amoc është tashmë i dukshëm, madje edhe në skenarët me emisione të ulëta.
Megjithatë, autorët e studimit theksojnë se ka ende shpresë, por koha për të vepruar është e kufizuar. Ata bëjnë thirrje për një ulje të menjëhershme të emetimeve të karbonit për të parandaluar përkeqësimin e situatës. Një gjë është e qartë: oqeani po kalon nëpër ndryshime të mëdha dhe rreziku nga shembja e Amoc nuk është më një mundësi teorike. “E ardhmja e qarkullimit Atlantik është ende në duar tona,” përfundon studimi.
