AUSTRALI- Për dy vjet, misteri i asaj që ndodhi saktësisht në tryezën e ngrënies së Erin Patterson ka mbërthyer botën. Pesë persona u ulën për të ngrënë drekë në shtëpinë e saj në një zonë rurale në Australi më 29 korrik 2023. Brenda një jave, tre do të vdisnin, një i katërt do të luftonte për jetën e tij dhe i pesti do të ishte nën hetim për helmim të qëllimshëm të mysafirëve të saj me kërpudha të egra.
Pas një gjyqi shumë të ndjekur në qytetin e vogël të Morwell, Patterson tani është shpallur fajtor për vrasjen e tre të afërmve në drekë dhe për tentativën e vrasjes së një tjetri. Vjehrrit e saj, Don dhe Gail Patterson, të dy 70 vjeç, vdiqën, si dhe motra e Gail, Heather Wilkinson, 66 vjeç. Pastori lokal Ian Wilkinson – bashkëshorti i Heather – u shërua pas disa javësh trajtimi në spital.
Me sytë e ngulur mbi jurinë gjatë gjithë kohës, Erin Patterson qëndroi e heshtur dhe e qetë të hënën, ndërsa ata dhanë vendime që mund ta bënin atë të kalonte pjesën tjetër të jetës së saj në burg.
E vetëshpallur si dashamirëse e kërpudhave dhe mbledhëse ushqimi amator, ajo i kishte thënë gjykatës se e gjitha ishte një aksident tragjik. Por gjatë nëntë javësh, juria dëgjoi prova që tregonin se ajo kishte mbledhur kërpudha vdekjeprurëse në qytetet përreth dhe i kishte joshur viktimat e saj drejt vaktit fatal me pretekstin e rremë se kishte kancer – përpara se të përpiqej të fshihte krimet e saj duke gënjyer policinë dhe duke asgjësuar provat.
Pjata portokalli
Gail dhe Don ishin shfaqur në pragun e shtëpisë së nuses së tyre menjëherë pas mesditës atë të shtunë të tmerrshme, me një tortë portokalli në dorë. Me ta ishin edhe familja Wilkinson: Heather dhe Ian, të cilët disa javë pas vaktit do të dilnin nga koma për të zbuluar se ishin mysafirët e vetëm që kishin mbijetuar.
Mungesa e dukshme ishte bashkëshorti i larguar i Erin, Simon Patterson. Ai ishte tërhequr nga darka një ditë më parë, duke thënë se nuk ndihej rehat që të merrte pjesë për shkak të tensioneve midis ish-çiftit.
Erin e kishte kaluar mëngjesin duke u përpjekur shumë me një recetë nga një prej kuzhinierëve të preferuar të vendit, duke e modifikuar atë për të bërë porcione individuale të mishit të viçit Wellington: copa të shtrenjta bifteku të lyer me një pastë kërpudhash dhe të mbështjellë me brumë.
Për jurinë, Ian tregoi se si i pa pakot të vendoseshin në katër pjata gri dhe një portokalli për Erin, me pure patatesh, fasule jeshile dhe salcë anash.
Një porcion i gjashtë që dyshohet se ishte përgatitur për Simonin, në rast se ai ndërronte mendje dhe vinte, u fut në frigorifer. Erin fillimisht u akuzua edhe për tentativë vrasjeje të tij, në disa raste, por këto akuza u rrëzuan në prag të gjyqit dhe nuk iu paraqitën jurisë. Grupi tha lamtumirë dhe pastaj vazhdoi, duke shkëmbyer “shaka” rreth sasisë që po hanin.
“Flitej për burrat që i ndihmonin gratë e tyre”, tha Ian.
Ata hëngrën ëmbëlsirë përpara se Erin t’i habitte të ftuarit e saj duke deklaruar se kishte kancer, u dëgjua në gjyq. Edhe mbrojtja pranoi se kjo nuk ishte e vërtetë. Por atë ditë, dy çiftet e moshuara i dhanë Erin këshilla se si t’ua tregonte fëmijëve të saj, përpara se ta përfundonin vaktin ashtu siç kishte filluar, me një lutje.
Atë natë, të gjithë të ftuarit ishin shumë të sëmurë dhe të nesërmen të katër shkuan në spital me simptoma të rënda. Donaldi – i cili kishte ngrënë racionin e tij të drekës dhe rreth gjysmën e asaj të gruas së tij – i tha një mjeku se kishte vjellë 30 herë brenda pak orësh. Dyshimi filloi të përhapej shpejt.
Në gjyq u dëgjua se disa nga ata që ishin ftuar në drekë ishin habitur nga ftesa. Simon tha se ishte e rrallë që gruaja e tij e larguar të organizonte një aktivitet të tillë, dhe Ian tha se ai dhe gruaja e tij e ndjerë nuk kishin qenë kurrë më parë në shtëpinë e Erin.
Duke u kthyer prapa, një nga të ftuarit me sa duket pyeste veten me zë të lartë pse Erin i kishte shërbyer vetes një pjatë të ndryshme nga pjesa tjetër e familjes.
“Kam menduar për këtë që nga dreka,” tha Heather, sipas një dëshmitari. “A nuk ka enë Erin?”
Më vonë, në spitalin në Leongatha, mysafirët e sëmurë të Erin pyetën nëse edhe mikpritësi i tyre ishte i sëmurë. Të gjithë kishin ngrënë të njëjtin vakt, apo jo? Detektivët do të bënin pyetje të ngjashme ditë më vonë, në një dhomë intervistash në stacionin e policisë me Erinin.
“Po përpiqemi të kuptojmë se çfarë i ka bërë ata kaq të sëmurë”, u dëgjuan të thoshin detektivët, në një regjistrim të transmetuar në gjykatë. “Gjithashtu, po përpiqemi të kuptojmë pse ju nuk jeni kaq të sëmurë.”
Një tortë me portokall
Duke e detajuar drekën publikisht për herë të parë, nga banka e dëshmitarit, Erin Patterson ofroi një shpjegim. Ajo i tha gjykatës se, pasi i përshëndeti të afërmit e saj, kishte pastruar kuzhinën, përpara se të shpërblente veten me një fetë nga torta me portokall që kishte sjellë Gail.
“[Hëngra] një copë tjetër torte, dhe pastaj një copë tjetër,”tha ajo. Para se ta kuptonte, pjesa tjetër e tortës kishte mbaruar dhe ajo ndihej tepër e ngopur.
“Kështu që shkova në tualet dhe e volla” tha Erin në gjyq. “Pasi e bëra këtë, u ndjeva më mirë.”
Ajo i përshkroi jurisë një luftë të fshehtë me buliminë, duke thënë se kishte ngrënë rregullisht me teprice dhe e kishte vjellur që nga adoleshenca, diçka që ekipi i saj mbrojtës sugjeroi se shpjegonte mungesën e simptomave.
Erin Patterson i tha gjykatës se i donte vjehrrit e saj dhe nuk kishte ndërmend kurrë t’i lëndonte të afërmit e saj. Erin ishte dërguar vetë në spital dy ditë pas drekës, duke raportuar se ndihej keq. Por fillimisht ajo i refuzoi lutjet urgjente të stafit që donin që ajo dhe fëmijët e saj – të cilët ajo pretendonte se kishin ngrënë mbetjet e ushqimit – të shtroheshin menjëherë për trajtim.
Një mjek i “befasuar”, i cili kishte parë mysafirët e tjerë të sëmurë në drekë, ishte aq i shqetësuar për mirëqenien e tyre saqë telefonoi policinë për të kërkuar ndihmë. Por kur mjekët më në fund e çuan Erin për kontrolle, as ajo dhe as fëmijët e saj nuk shfaqën simptoma të ngjashme me të tjerët që kishin ngrënë në shtëpi, dhe testet nuk treguan gjurmë të helmimit nga kërpudhat “death cap”. Pas 24 orësh , Erin u largua nga spitali.
Flamuj të kuq
Megjithatë, viktimat e saj vazhduan të qëndronin në spital. Dhe ndërsa diarreja dhe të vjellat e tyre të pamëshirshme po përshkallëzoheshin deri në dështim të organeve, Erin po i fshihte gjurmët e saj, pretenduan prokurorët. Një ditë pasi doli nga spitali, kamerat e sigurisë filmuan Erin duke udhëtuar drejt një deponi lokale dhe duke hedhur një tharëse ushqimesh që më vonë u zbulua se përmbante gjurmë kërpudhash helmuese.
Ajo po përdorte gjithashtu tre telefona gjatë kohës së drekës, dy prej të cilëve u zhdukën pak më vonë. Ai që ia dorëzoi policisë ishte fshirë vazhdimisht – edhe gjatë kohës që detektivët po kontrollonin shtëpinë e saj. Për hetuesit, flamujt e kuq filluan të ngriheshin shpejt.
Pyetjet rreth burimit të kërpudhave nxorën përgjigje të çuditshme. Patterson pretendoi se disa prej tyre ishin blerë të thata nga një dyqan ushqimor aziatik në Melbourne, por nuk mbante mend se ku konkretisht. Kur u pyet për markën ose për të dhënat e transaksioneve, ajo tha se ishin në paketim të thjeshtë dhe duhet të ketë paguar me para në dorë.
Ndërkohë, detektivët zbuluan se kërpudhat “death cap” ishin parë në dy qytete aty pranë në javët para vaktit, me vendasit e shqetësuar që postonin fotografi dhe vendndodhje në bazën e të dhënave të bimëve online iNaturalist. Historia e kërkimit në internet e Erin tregonte se ajo e kishte përdorur faqen e internetit për të parë pamjet e kërpudhave “death cap” të paktën një herë më parë. Të dhënat e vendndodhjes së telefonit të saj celular e tregonin atë që kishte udhëtuar në të dyja zonat dhe duke blerë dehidratuesin e ushqimit famëkeq gjatë kthimit nga një prej atyre udhëtimeve. Por përpara policisë, Erin mohoi se kishte ndonjëherë një pajisje të tillë, pavarësisht faktit që një manual përdorimi për dehidratues u gjet në sirtarin e kuzhinës së saj.
Dhe kur ekspertët e forenzikës dixhitale arritën të rikuperonin një pjesë të materialit në pajisjet e saj, ata gjetën foto që tregonin diçka që dukej si kërpudha vdekjeprurëse duke u peshuar në një peshore kuzhine.
Gjatë gjyqit, Erin tha se e kuptoi në ditët pas drekës se mishi i viçit Wellington mund të kishte përfshirë aksidentalisht kërpudha të thata që i kishte mbledhur dhe gabimisht i kishte futur në një enë me ato të blera në dyqan. Por ajo ishte shumë e “frikësuar” për t’ia treguar askujt.
“Ishte ky reagim idiot dhe i menjëhershëm për të gërmuar më thellë dhe për të vazhduar të gënjeja”, i tha Erin gjykatës.
Pse e bëri Erin Patterson këtë?
Megjithatë, ajo që e konfuzoi policinë ishte çështja e motivit. Simon i tha gjyqit se ai dhe Erin fillimisht kishin mbetur të hapur dhe miqësorë pas ndarjes së tyre në vitin 2015. Kjo ndryshoi në vitin 2022, tha ai, kur çifti filloi të kishte mosmarrëveshje për financat, mbështetjen e fëmijëve, shkollat dhe pronat. Ai tha se nuk kishte asnjë shenjë keqdashjeje ndaj familjes së tij, megjithatë.
“Ajo shkonte mirë sidomos me babin. Ata ndanin një dashuri për dijen dhe të mësuarit.”
Vetë Erin i tha gjykatës se ndihej gjithnjë e më e izoluar nga familja Patterson – dhe kishte prova të paraqitura që tregonin se ajo ishte frustruar me ta.
“Ke pasur dy fytyra”, tha prokurorja Nanette Rogers, pasi e detyroi Erin të lexonte me zë të lartë mesazhe në Facebook plot me fjalë të ndyra, në të cilat ajo e kishte quajtur Simonin “të pafuqishëm” dhe prindërit e tij “një kauzë të humbur”.
Megjithatë, prokuroria zgjodhi të mos paraqiste një motiv specifik, duke thënë se juria mund të jetë ende duke u pyetur se çfarë e shtyu Erin të vriste, shumë kohë pasi gjyqi përfundoi.
Mungesa e një motivi të qartë ishte çelësi i mbrojtjes së Erin: pse do të donte ajo të vriste familjen e saj, njerëz që ajo thoshte se i donte si prindërit e saj?
“Prindërit e mi kanë ikur të dy. Gjyshërit e mi kanë ikur të gjithë. Ata janë e vetmja familje që kam… I dua shumë”, i tha ajo policisë gjatë marrjes në pyetje.
Çdo gjë tjetër mund të shpjegohet pa u shpjeguar, argumentoi avokati i Erinit. Mesazhet kritike ndaj vjehrrit dhe vjehrrit të saj ishin thjesht shfryrje të padëmshme, thanë ata; pretendimi për kancerin një mbulim për një operacion për humbje peshe që ajo po planifikonte të bënte, por që e vinte shumë në siklet po të zbulohej.
Të dhënat e gjurmimit të telefonave celularë nuk janë shumë të sakta, kështu që nuk ka prova të vërteta se ajo i ka vizituar në të vërtetë qytetet ku u panë kërpudhat “vdekjeprurëse”, argumentuan ata. Ata gjithashtu sugjeruan që Erin ishte e sëmurë pas vaktit, por jo aq e sëmurë sa të tjerat sepse i kishte vjellë të gjitha. Ajo nuk i pëlqente aspak spitalet, prandaj kishte dalë nga spitali kundër këshillës mjekësore.
Dhe gënjeshtrat dhe përpjekjet e saj për të asgjësuar provat ishin veprime të një gruaje që shqetësohej se do të fajësohej për vdekjet aksidentale të mysafirëve të saj.
“Ajo nuk është në gjyq për gënjeshtër,” tha Colin Mandy. “Kjo nuk është një gjykatë gjykimi moral.”
Ai akuzoi prokurorinë se po përpiqej të krijonte një mozaik provash, “duke i zgjatur interpretimet, duke injoruar shpjegimet alternative sepse ato nuk përputhen në mënyrë të përkryer me rrëfimin”. Por prokuroria argumentoi se Erin kishte thënë kaq shumë gënjeshtra sa ishte e vështirë t’i ndiqte gjurmët e tyre.
Për të vërtetuar se ajo në të vërtetë kishte plane t’i nënshtrohej një operacioni me fashë gastrik, Erin pretendoi se kishte rezervuar një takim në një klinikë në Melbourne, një klinikë që nuk e ofronte trajtimin.
“Ajo ka thënë gënjeshtra mbi gënjeshtra sepse e dinte se e vërteta do ta implikonte”, tha Dr. Rogers. “Kur e dinte se gënjeshtrat e saj ishin zbuluar, ajo doli me një rrëfim të ndërtuar me kujdes që të përputhej me provat – pothuajse.”
Dr. Rogers tha se juria nuk duhet të ketë “asnjë vështirësi” në hedhjen poshtë të argumentit “e gjitha kjo ishte një aksident i tmerrshëm në mbledhjen e ushqimit”.
Në fund të fundit, pas një jave diskutimesh, juria bëri pikërisht këtë. Tani një vrasëse e dënuar, Erin Patterson do të kthehet në gjykatë për një seancë dëgjimore për dënimin në një datë të mëtejshme./ BBC
