Gjykata Kushtetuese e Shqipërisë ka shpallur vakancën për mandatin e anëtares Sonila Bejtja, i cili përfundon në vitin 2025. Kërkesa për këtë shpallje u depozitua nga Presidenti Bajram Begaj në janar, ndërsa vendimi u mor sot.
Në vendimin e saj, Gjykata thekson rëndësinë e ripërtëritjes së përbërjes së saj çdo tre vjet, siç parashikohet nga Kushtetuta dhe ligji për funksionimin e saj. Kjo hap rrugën për nisjen e procedurave për përzgjedhjen e një anëtari të ri, proces që do të udhëhiqet nga Presidenca në bashkëpunim me institucionet përkatëse.
Sipas ligjeve aktuale, ky vit shënon raundin e parë të ripërtëritjes, ku përveç Bejtjas, pritet të zëvendësohen edhe Holta Zaçaj dhe Elsa Toska. Një aspekt thelbësor i vendimit të sotëm është se Gjykata Kushtetuese e paraqet këtë kërkesë si një mënyrë për të zgjidhur mosmarrëveshjet në lidhje me mandatin dhe emërimin e gjyqtarëve të saj.
Gjykata vlerëson se ka një paqartësi në lidhje me kohëzgjatjen e mandateve, e cila lidhet me dy parime të rëndësishme kushtetuese: ripërtëritjen e pjesshme çdo tre vjet dhe kohëzgjatjen e mandatit të gjyqtarëve. Gjyqtarët kushtetues kanë një mandat 9-vjeçar, por parimi i ripërtëritjes mbizotëron duke e kufizuar atë në periudha më të shkurtra.
Në analizat e saj, Gjykata shqyrtoi dispozita të ndryshme të Kushtetutës që prekin mandatin dhe ripërtëritjen e trupës gjyqësore. Ajo theksoi se synimi është garantimi i përtëritjes së rregullt të përbërjes së Gjykatës Kushtetuese.
Vendimi përfundimtar i Gjykatës do të shpallet brenda afateve ligjore dhe do të përcaktojë qartazi kompetencat për deklarimin e mbarimit të mandatit dhe do të sigurojë që procedurat e emërimit të vazhdojnë në përputhje me ligjin. Gjykata njoftoi se mandati i gjyqtarëve të rinj do të nisë nga data e shpalljes së mbarimit të mandateve që ata zëvendësojnë.