Është e lehtë të mos e dallosh një vend vrasjeje në errësirë. Por në një bodrum të ftohtë dhe të lagësht, në buzë të pyllit që e bëri Bucha-n një vend popullor për t’u larguar para luftës, pesë burra ukrainas u detyruan të gjunjëzoheshin dhe u qëlluan në kokë.
Historia e vrasjeve në kampet verore është rrëqethëse, por edhe ky detaj: më shumë se 1000 civilë u vranë në rajonin e Buçës gjatë një muaji nën pushtimin rus, por shumica nuk vdiqën nga prerjet apo granatimet. Më shumë se 650 u qëlluan për vdekje nga ushtarët rusë. Tani Ukraina është në kërkim të vrasësve të tyre.
Volodymyr Boichenko jetonte në Hostemel, pikërisht në rrugën që të çon në Bucha dhe pranë fushës ajrore ku u ulën forcat e para ruse në përpjekje për të rrëzuar qeverinë e Ukrainës. Kur motra e tij Aliona Mykytiuk vendosi të ikte para se lufta të arrinte tek ajo, ajo iu lut Volodymyr-it që t’i bashkohej. Ai ishte civil, jo ushtar, por donte të qëndronte dhe të ndihmonte. Kështu ai i kaloi ditët duke kërkuar ushqim dhe ujë në Hostemel për t’u sjellë fqinjëve, përfshirë fëmijët, të cilët ishin bllokuar në bodrumet e tyre nga bombardimet e vazhdueshme dhe sulmet ajrore ruse.
Një 34-vjeçar llafazan, i cili kishte udhëtuar nëpër botë me marinën tregtare, Volodymyr i telefonoi familjes së tij nga Hostemeli shumicën e ditëve për t’i siguruar se ishte i sigurt. Aliona do të priste me nervozizëm telefonatat e tij të shkurtra: ajo e dinte se ai duhej të lëvizte në një zonë më të lartë për të marrë një lidhje dhe nëse granatimet ishin të rënda, ishte e pamundur të largohej nga streha e bombës. Ndërsa furnizimet mbaruan, ajo i kërkoi vëllait të saj të përpiqej të arratisej, por deri atëherë rrugët ishin bllokuar.
Hera e fundit që Aliona kishte dëgjuar për të ishte më 8 mars. Volodymyr nuk ishte tipi demonstrues, por atë ditë ai i tha motrës së tij të mos shqetësohej për të. Ai tha “të dua vërtet” dhe kjo ishte shumë e dhimbshme për t’u dëgjuar,” tregoi Aliona, duke fërkuar sytë fort, por nuk mund t’i ndalte lotët. “Në zërin e tij kishte frikë”.
Katër ditë më vonë, Volodymyr u pa nga fqinjët afër Promenystyi, siç njihet këtu, ose Camp Radiant. Më pas ai u zhduk.
Në mars, luftimet rreth Kievit ishin intensive dhe qyteti i vogël i Bucha ishte në epiqendër të sulmeve. Tërheqja e trupave ruse në fillim të prillit zbuloi skena që tronditën botën: trupat e banorëve u braktisën në rrugët e qytetit. Moska i thotë kujtdo që do të dëgjojë se vrasjet ishin inskenuar, një ide sa e shtrembëruar aq edhe e rreme. Të vendosur për t’i kërkuar përgjegjësit, hetuesit ukrainas janë të zënë me mbledhjen e provave të forta në territorin që tani është kthyer nën kontrollin e tyre.
“Ne nuk e dimë se cilat janë planet e Putinit, kështu që ne po punojmë sa më shpejt që të jetë e mundur në rast se ai hedh një bombë dhe shkatërron të gjitha provat,” thotë shefi i policisë rajonale të Kievit, Andrii Niebytov.
Këto prova përfshijnë një fushë plot me makina civile të shpuara me vrima të shumta plumbash, të grumbulluara tani në buzë të Buçës. Bëhet fjalë për automjete që u qëlluan në momentin që familjet tentuan të iknin. Njëra ka ende një leckë të bardhë në dritare, të varur për t’u treguar ushtarëve se banorët e saj nuk ishin kërcënim. Afrohuni shumë dhe ju kap era e sëmurë e vdekjes.
Kur trupat në Camp Radiant u zbuluan më 4 prill, Volodymyr Boichenko ishte mes tyre. Aliona kishte kaluar javë të tëra duke telefonuar furishëm në spitale dhe morgje. Atë ditë asaj iu dërgua një fotografi për t’u identifikuar. Ajo e dinte se ishte vëllai i saj para se të ishte shkarkuar.
“I urrej ata me çdo qelizë të qenies sime,” qan Aliona, për vrasësit e Volodymyr. “E di që është e gabuar të thuhet për njerëzit, por ata nuk janë njerëz. Nuk kishte asnjë copë toke në trupat e atyre burrave që të mos ishte rrahur.”
Pesë burra u gjetën të përkulur në gjunjë, me kokën ulur dhe duart të lidhura pas shpine.
“Ne e dimë se ata ishin torturuar,” tha shefi i policisë për BBC. “Ushtria ruse ka kaluar kufirin se si po zhvillohet lufta. Ata nuk po luftonin me ushtrinë në Ukrainë, ata po rrëmbyen dhe torturonin popullsinë civile.”
As Zyra e Prokurorit dhe as shërbimi i sigurisë SBU nuk do të zbulojnë detaje të hetimeve në vazhdim, por disa ushtarakë rusë ishin aq të pakujdesshëm në mbulimin e gjurmëve të tyre sa që ka të ngjarë të ketë të dhëna të konsiderueshme për të punuar. Njësitë e mbrojtjes territoriale të Ukrainës madje kanë zbuluar lista të ushtarëve në disa pozicione të braktisura. Njëri duket të jetë pjesë e një rotacioni për detyrën e mbeturinave, tjetri përfshin detajet e pasaportës dhe numrat e telefonit celular.
Ndërsa fqinjët kalojnë rrugët, ata diskutojnë ditët kur tanket ruse u futën në qytetin e tyre, ushtarët që gjuanin egërsisht dhe ata që bredhin rrugëve të dehur, duke hyrë në shtëpi dhe duke vjedhur prej tyre. Dhe ata kujtojnë një vendas që u arratis në bllokun e tyre të banimit nga kampi veror përballë dhe që e kishin strehuar pavarësisht rrezikut.
Viktor Sytnytskyi nuk e njihte më parë Camp Radiant, por të gjitha detajet që ai jep përputhen. Ai është tani në Ukrainën perëndimore dhe më tregoi historinë e tij përmes telefonit, duke telefonuar nga makina e tij që të mos shqetësonte nënën e tij.
Ishte fillimi i marsit kur Viktori u rrëmbye nga ushtarët rusë në rrugë. Ia lidhën duart dhe ia hoqën kapelen mbi sy, e më pas e tërhoqën zvarrë në një bodrum për të cilin ishte i sigurt se ishte në terrenin e kampit të fëmijëve.
Nga një varr i përbashkët nën kampin e fëmijëve, Volodymyr Boichenko tani i është dhënë një varrim i duhur nën lulëzimin e qershisë në varrezat e vjetra të Bucha.
Pas varrimit të tij, Aliona thotë se më në fund pa përsëri fytyrën e vëllait të saj në ëndrrat e saj, sikur po e ngushëllonte.
