Prokuroria Speciale e Kosovës ka bërë të ditur se ka dorëzuar një aktakuzë në Gjykatën Themelore në Prishtinë për 21 persona të dyshuar për dëbimin e mbi 800.000 civilëve shqiptarë gjatë luftës së Kosovës nga 1998 deri në 1999. Prokurori Atdhe Dema theksoi se aktakuza është rezultat i pesë vjetëve hetimesh intensive dhe është ngritur për krime lufte kundër popullsisë civile që ndodhi nga janari deri në qershor të vitit 1999.
Të dyshuarit janë identifikuar vetëm me inicialet e tyre dhe akuzohen për veprime të ndryshme, duke përfshirë shkatërrimin e pronës civile, sulme ndaj civilëve dhe ndalime arbitrare për arsye etnike. Dema theksoi se këto veprime kanë kontribuar në fushatën e gjerë të dëbimit të detyrueshëm të rreth 863.000 shqiptarëve, sipas statistikave zyrtare. Ai po ashtu shpjegoi se të dyshuarit, duke pasur pozita komanduese, nuk kanë ndërmarrë masa për të parandaluar këto krime.
Prokuroria po kërkon fletarrestime ndërkombëtare për ata që aktualisht janë të paarritshëm. Gjykatat në Kosovë kanë parë një rritje të aktakuzave për krime lufte, veçanërisht që pas ndryshimeve në Kodin e Procedurës Penale në 2022. Ky ligj lejon gjykimin në mungesë, por kërkon që të gjitha masat për të siguruar praninë e të akuzuarit të kenë përfunduar. Ndërsa, ata që gjykohen kështu kanë të drejtë për rigjykim pa kushte pas arrestimit.
Sipas Fondit për të Drejtën Humanitare në Kosovë, që nga zbatimi i ligjit për gjykimet në mungesë deri në shkurt të vitit 2025, janë ngritur 50 aktakuza në mungesë kundër 73 anëtarëve të forcave serbe për krime lufte. Gjykimi i parë në mungesë u zhvillua në dhjetor të vitit 2024 për Çedomir Aksiqin, i cili u dënuar me 15 vjet burgim. Gjatë luftës, mbi 13.000 civilë u vranë dhe shumë të tjerë janë të pagjetur, me mbi 1.600 persona ende të humbur. Disa nga viktimat janë gjetur në varreza masive në Serbi, duke treguar përpjekjet për të fshehur krimet. Udhëheqësit politikë serbë kanë marrë dënime nga Gjykata Ndërkombëtare e Hagës për krime kundër njerëzimit, përfshirë Sllobodan Millosheviqin, i cili vdiq në burg para se të dënohej.
