Konflikti i ashpër që ka shpërthyer mes administratës së Presidentit amerikan, Donald Trump dhe Agjencisë Amerikane për Ndihmën e Huaj (USAID), ka nxitur debate të forta mbi mënyrën se si janë shpenzuar fondet e taksapaguesve amerikanë për mbështetjen e projekteve të shoqërisë civile në mbarë botën.
Bashkëpunëtorët e ngushtë të Trump i kanë vendosur epitete të rënda USAID-it, duke e konsideruar si “organizatë kriminale” apo “financuese e OJQ-ve të të majtës radikale”.
USAID-i ka dhënë mbështetje dhe ka financuar projekte të shumta për forcimin e institucioneve shqiptare, si edhe për shoqërinë civile. Nën dritën e debateve në Shtetet e Bashkuara, megjithatë, është e rëndësishmë të kuptohet më thellë se si dhe ku janë shpërndarë këto fonde.
Ky debat është “amerikan”, por gjithësesi, ka impakt edhe në të gjithë vendet e tjera ku ka qenë i pranishëm USAID-i, përfshirë edhe Shqipërinë.
Në Shqipëri janë regjistruar disa qindra organizata jo-qeveritare, sipas Regjistrit të Agjencisë qeveritare të Mbështetjes së Shoqërisë Civile (AMSHC). Pjesa më e madhe e tyre janë organizuar në format e Fondacionit, Shoqatave e Lëvizjeve.
Fokusi i aktivitetit të tyre është i larmishëm, nga mbrojtja e mjedisit, tek ofrimi i shërbimeve shëndetësore e mbrojtja e grupeve vulnerabël. Një pjesë dërrmuese e këtyre organizatave kanë në focus “mbrojtjen e të drejtave të njeriut” dhe “forcimin e transparencës e llogaridhënies të institucioneve publike”.
Këto të fundit dallohen kryesisht për realizimin e tryezave e sondazheve. Ato janë financuar nga projekte të USAID-it, por edhe nga projekte të vendeve të tjera, kryesisht të Bashkimit Europian.
“Boldnews.al” ka kryer një verifikim dhe ka hartuar një bazë minimale të dhënash mbi pagesat e drejtuesve të këtyre organizatave. Verifikimi është kryer mbi dokumentin “Listë e Pagave”, e cila rrodhi në publik rreth 3 vjet më parë.
Detajet e tabelës
Në tabelë janë renditur pagat e drejtuesve dhe përfaqësuesve të tjerë të organizatave jo-qeveritare që janë mbi 180 mijë lekë të reja (1800 USD). Në tabelë mungojnë pagat e drejtuesve të disa organizatave, si përshembull “Mjaft”, “Balkan Youth Link Albania-Byla”, e të tjerë, për shkak se vlera e tyre ishte më e ulët se 1800 USD ose nuk është e shënuar në dokumentin “Listë e Pagave”.
Duke qenë se burimi i të dhënave i përket pagave mujore të para tre viteve, disa prej drejtuesve mund të mos jenë më në atë pozicion, ose pagat mund të kenë ndryshuar. Megjithatë, të dhënat janë të mjaftueshme për të kuptuar trendin e pagesave të drejtuesve të OJQ-ve.
Gjithashtu, duhet theksuar se të ardhurat e drejtuesve dhe anëtarëve të tjerë të organizatave jo-qeveritare janë, janë pagat dhe të ardhura të tjera nga pjesëmarrje në projektet që organizojnë.
Vërtetësia e dokumentit “Listë e Pagave” nuk u kundërshtua nga askush, ndërkohë që qeveria, nëpërmjet zëdhënësit të saj, u mjaftua të thoshte se ajo bazë të dhënash ishte “ilegale”, pa mohuar saktësinë e saj.
Lista e përgatitur nga “Boldnews.al” nuk është një rankim i pagave, pasi qëllimin nuk është krijimi i një situate garuese mes drejtuesve të OJQ-ve. Megjithatë, siç konstatohet në tabelë, pagat mujore variojnë nga 2 mijë dollar deri në 30 mijë dollar.
Gjithashtu, lista nuk ka qëllim për të ngritur pikëpyetje mbi burimin e pagesave për OJQ-të. Një diskutim i tillë mund të ngrihet vetëm në rast se auditi i Departamentit Amerikan të Shtetit mund të zbulojë problematika për mënyrën e shpërndarjes së fondeve të USAID-it edhe në Shqipëri.
Pas publikimit të “Listës së Pagave”, Komisioneri për të Drejtën e Informimit lëshoi një deklaratë publike, në të cilën e konsideronte dokumentin si “shkelje të rëndë të privatësisë”.
Në respekt të shqetësimit publik të Komisionerit, redaksia e “Boldnews.al”, e cila posedon emrat e plotë të drejtuesve të organizatave jo-qeveritare, i ka vendosur në tabelë vetëm me iniciale.
TABELA
