EUROPA- Bashkimi Europian po planifikon të godasë Silicon Valley me masa hakmarrëse, nëse Presidenti Donald Trump ndjek kërcënimet për të vendosur tarifa ndaj bllokut. Komisioni Europian po kërkon të përdorë “instrumentin e tij kundër shtrëngimit” (anti-coercion instrument, ACI) në një mosmarrëveshje të mundshme me Uashingtonin, thanë dy zyrtarë me njohuri për planet, të cilat do t’i lejonin BE-së të synojë industritë e shërbimeve të SHBA, si Big Tech.
Mjeti, i cili u hartua gjatë mandatit të parë të Trump dhe u përdor më pas si një parandalues kundër Kinës, lejon krahun ekzekutiv të BE-së të vendosë kufizime në tregtinë e shërbimeve, nëse përcakton se një vend po përdor tarifat për mallrat për të detyruar ndryshime në politikë. Kërcënimi i Trump për të përdorur tarifat për të detyruar Danimarkën që të dorëzojë Grenlandën dhe për t’i bërë presion BE-së të heqë masat e zbatimit kundër kompanive të teknologjisë amerikane do të kualifikohej si i tillë, thanë zyrtarët.
ACI i lejon bllokut të zgjedhë nga një gamë e gjerë masash hakmarrëse, të tilla si revokimi i mbrojtjes së të drejtave të pronësisë intelektuale ose shfrytëzimi tregtar i tyre, shkarkimet e softuerit dhe shërbimet e transmetimit. Ai gjithashtu lejon BE-në të bllokojë investimet e huaja direkte ose të kufizojë aksesin në treg për grupet e shërbimeve bankare, financiare dhe të sigurimeve.
Trump javën e kaluar tha se do të vendoste “absolutisht” tarifa ndaj BE-së, duke përmendur veprimin e Brukselit kundër kompanive të teknologjisë amerikane dhe deficitit të madh tregtar në mallra. Ai nuk ka dhënë detaje se kur do të miratohen masat ose nëse blloku mund të negociojë një afat, siç kanë siguruar Kanadaja dhe Meksika.
Komisioneri i Tregtisë Maroš Šefčovich tha se dëshironte të negocionte një mënyrë për të shmangur tarifat, por shtoi: “Nëse goditemi, ne do të reagojmë me vendosmëri”. Shefçoviç vuri në dukje se blloku kishte një deficit të madh me SHBA-në në shërbime edhe pse ajo gëzonte një suficit në mallra.
Çdo hakmarrje do të duhet të jetë proporcionale dhe komisioni do të duhet të sigurojë prova të dëmtimit të industrive të BE-së. Ai gjithashtu duhet të kërkojë miratimin nga të paktën 15 nga 27 shtetet anëtare. Konsultimet mund të zgjasin disa javë; tarifat e fundit hakmarrëse të vendosura në SHBA në 2018 u deshën tre muaj për t’u miratuar.
Në të kundërt, Kanadaja dhe Meksika njoftuan masa hakmarrëse javën e kaluar brenda disa orësh pas vendimit të Uashingtonit për të vendosur tarifa deri në 25 %. Trump më pas pezulloi tarifat për të dy vende në këmbim të angazhimeve për të goditur emigrantët dhe trafikun e drogës.
Në mars 2018, Trump vendosi tarifa prej 25 % për çelikun dhe 10 % për aluminin. BE-së iu deshën tre muaj për të miratuar masat e saj hakmarrëse për 2.8 miliardë euro mallra amerikane. Një diplomat i BE-së tha se blloku mund të shkojë shpejt në një krizë, duke shtuar: “Shikoni përgjigjen tonë ndaj pushtimit rus të Ukrainës ose pandemisë Covid”. / Monitor
