Projekti më ambicioz dhe i kushtueshëm i mbrojtjes në Evropë, “Sistemi i Ardhshëm Ajror Luftarak” (FCAS), pritet të kushtojë më shumë se 100 miliardë euro dhe synon të integrojë një avion luftarak të ri me flota dronësh, duke ofruar një sistem të guximshëm dhe të pavarur nga Shtetet e Bashkuara deri në vitin 2040. Diskutimet dhe mosmarrëveshjet midis kompanive të angazhuara, kryesisht Dassault nga Franca dhe Airbus nga Gjermania dhe Spanja, kanë shpërthyer në një krizë që ka kërkuar ndërhyrjen direkte të liderëve politikë, si Emmanuel Macron dhe Friedrich Merz në Toulon, Francë.
Drejtori ekzekutiv i Dassault, Éric Trappier, theksoi rëndësinë e pavarësisë ushtarake të Francës, e cila mbështetet në komponentët që kompania siguron për armët bërthamore të vendeve euroopiane. Kjo ka shkaktuar debate mbi ndarjen e kompetencave dhe kostove midis aleatëve, për shkak se Airbus kërkon të ruajë një rol të rëndësishëm në prodhimin e avionit. Eurofighter nga Airbus është një nga avionët kryesorë të Forcave Ajrore Gjermane dhe Berlini dëshiron të ruajë rolin e tij në industrinë mbrojtëse.
Negociatat për fazën e dytë të projektit janë duke u zhvilluar dhe ka shqetësime se Franca po kërkon më shumë fuqivendimmarrëse në ndarjen e përgjegjësive, çfarë mund të ketë pasoja për repartet e prodhimit në Gjermani dhe Spanjë. Diskutimet mbi detajet e kontratave janë ndaluar deri në përfshirjen e Spanjës, e cila është partneri i tretë në projekt.
Ndërsa koha po kalon, liderët presin që ministrat e mbrojtjes të ofrojnë një zgjidhje deri në vjeshtë për të mos vonuar projektin. Një faktor kritik është mbështetje financiare, ku Gjermania, e cila nuk është e kufizuar nga borxhi, mund të ketë avantazh mbi Francën, e cila po përballet me sfida të thella ekonomike.
Ekspertët theksojnë se teknologjia dhe rrjetëzimi digjital do të jenë më të rëndësishme se vetë avioni luftarak, me dronët dhe sistemet e menaxhimit të informacionit që do të dominojnë. Në kontekstin e rreziqeve aktuale, gjithkush kërkon të ndihmojë këtë projekt të mbijetojë dhe të avancojë në të ardhmen.
