Senati i Italisë ka miratuar një reformë të thellë të sistemit gjyqësor, një nga ndryshimet më të rëndësishme kushtetuese të propozuara nga kryeministrja Giorgia Meloni. Ky vendim është arritur pavarësisht kundërshtimeve të forta nga trupa gjyqësore dhe opozita e qendrës së majtë. Reforma pritet të kalojë përmes një referendumi kombëtar në pranverën e ardhshme, pasi sondazhet tregojnë se opinioni publik është i ndarë mbi këtë nismë.
Votimi në Senat ka shënuar një klimë tensioni mes koalicionit të Melonit dhe gjyqësorit, pas vendimit të Gjykatës së Auditorëve të Shtetit që refuzoi miratimin e një projekti qeveritar për ndërtimin e një ure që lidh Siçilinë me kontinentin. Meloni akuzoi gjykatën për “lojëra politike”, por gjyqtarët e hodhën poshtë këtë pretendim. Ajo e cilësoi reformën si “një arritje historike” dhe një hap të rëndësishëm drejt një sistemi më efikas dhe më të balancuar.
Nëse reforma kalon në referendum, ajo do të ndryshojë rrënjësisht strukturën e sistemit gjyqësor italian duke ndarë karrierat e gjyqtarëve dhe prokurorëve. Qeveria argumenton se kjo do të shmangë konfliktet e interesit dhe ndikimin politik në vendime. Aktualisht, magjistratët hyjnë në sistem përmes një provimi të vetëm dhe mund të ndërronin rolet gjatë karrierës. Me sistemin e ri, ata do të duhet të zgjedhin qartë mes karrierës si gjyqtarë apo prokurorë.
Këshilli për emërimet dhe çështjet disiplinore do të ndahet në dy organe të veçanta, ku anëtarët do të përzgjidhen me short për të kufizuar ndikimin e grupeve të interesit. Gjyqtarët dhe opozita e majtë akuzojnë qeverinë për tentativa për të përvetësuar kontrollin mbi prokurorët.
Popullariteti i Giorgia Melonit mbetet i lartë, çka mund të ndikojë në rezultatin e referendumit, megjithatë analistët paralajmërojnë se referendumet në Itali shpesh shndërrohen në votë proteste. Sistemi gjyqësor italian është ndër më të ngadalshmit në Evropë, dhe të dhënat e BE-së tregojnë se zgjidhja e çështjeve civile kërkon mesatarisht 1,000 ditë, rreth 200 më shumë se mesatarja evropiane. Pavarësisht këtyre sfidave, ka pasur përmirësime në uljen e prapambetjeve.
