Pas gati 25 vitesh të funksionimit, Stacioni Ndërkombëtar Hapësinor (ISS) po afron drejt fundit të jetës së tij. NASA planifikon të ndërmarrë de-orbitimin e tij rreth vitit 2030, duke hapur rrugën për stacione hapësinore komerciale që po ndihmohen nga iniciativa të shumta private. Disa kompani janë tashmë në procesin e zhvillimit të modeleve të tyre për të zëvendësuar ISS-në.
Një nga projektet më të spikatur është ai i Vast Space, e cila ka nënshkruar një marrëveshje me SpaceX për lansimin e Haven-1, stacionit të parë hapësinor komercial, i cili pritet të dalë në orbitë në maj të vitit 2026. Ky modul do të ketë një kapacitet për katër astronautë dhe do të ofrojë kushte të mira pune, duke përfshirë një dritare kupolë dhe internet me shpejtësi të lartë përmes Starlink. CEO i Vast Space, Max Haot, thekson rëndësinë e krijimit të një stacioni funksional dhe të sigurt në orbitë.
Me një vëllim prej 45 metra kub, Haven-1 ofron hapësira private për astronautët dhe nuk synon luksin, por një ambient të përshtatshëm pune. Projekti është rritur në mënyrë të shpejtë, me stafin që ka arritur në 950 punonjës dhe me modulin që po ndërtohet për fluturimin e planifikuar. Stacioni do të përdoret për kërkime në mikrogravitet dhe eksperimente në teknologji, duke bashkëpunuar me kompani si Redwire Space.
Përveç Vast Space, NASA është në partneritet me kompani të tjera si Starlab (Airbus dhe Northrop Grumman), Blue Origin dhe Axiom Space, të cilat kërkojnë të zhvillojnë stacione hapësinore të reja. Kostoja operative është një sfidë e madhe; aktualisht, ISS kushton rreth 12 milionë dollarë në ditë dhe për të qenë të qëndrueshëm, stacionet private duhet të ulin këtë cost në 2.7-5.5 milionë dollarë në ditë. Vast Space ka deklaruar se po planifikon një investim prej rreth 1 miliard dollarësh për Haven-1, i financuar nga kapitali privat dhe të ardhurat nga klientët.
