Kujtim Skënderi është një fermer shqiptar që ka lënë emigrimin për t’u angazhuar në bujqësi, duke u fokusuar në kultivimin e domateve të thata. Rreth 11 vite më parë, ai kërkoi nga fermerët e fshatrave të Kavajës t’i mbillnin domate me një veçori të veçantë: ato shërbejnë jo vetëm për salcë, por edhe për tharje në diell dhe konservim në vaj, një recetë tradicionale shqiptare.
Skënderi menaxhon rreth 20 hektarë tokë me domate, ku 90% e prodhimeve të tij eksportohen në vende si Italia, Zvicra dhe Gjermania. Ai thekson se procesi tradicional i tharjes së domateve ka ndihmuar në rritjen e cilësisë së produktit dhe sipas tij, Shqipëria ka potencial të madh në bujqësi falë klimës dhe afërsisë me tregjet europiane. “Bujqësia duhet të jetë prioritet për qeverinë shqiptare,” thotë ai.
Një tipar i rëndësishëm në këtë proces është tharja natyrale e domateve, që në Shqipëri zgjat rreth 5-6 ditë për shkak të klimës, krahasuar me tre ditë në vende si Afrika e Veriut dhe Turqia. Kjo kohë më e gjatë ndihmon në ruajtjen e shijes origjinale të produktit. Përveç kësaj, kujdesi për sigurinë ushqimore është i lartë në tregjet ku eksporton, si në Zvicër, duke e bërë procesin e tharjes dhe përdorimin e kripës të nevojshëm për ruajtjen e produktit nga lagështia dhe insektet.
Megjithatë, pavarësisht rritjes së kërkesës për produktet shqiptare në tregjet europiane, fermerët shqiptarë përballen me sfida të mëdha në përmbushjen e kësaj kërkese, kryesisht për shkak të mungesës së fuqisë punëtore. Paga për punëtorët bujqësorë është në rritje, por puna sezonal nuk është një stimul i mjaftueshëm për t’i mbajtur ata në zonat rurale. Kujtimi përpiqet të ndryshojë këtë situatë përmes angazhimit të tij në bujqësi, duke kontribuar në zhvillimin e sektorit dhe ruajtjen e traditave lokale.
