Nga Landi Çela
Ndërsa mediat e mëdha në Tiranë kanë ndezur motorët kundër investitorëve të rinj në sektorin e naftës duke i etiketuar me racizëm si “kinezët e poshtër” – është harruar me shpejtësi një nga grabitjet më të mëdha që i është bërë ndonjëherë pasurive natyrore të Shqipërisë: epoka e Bankers Petroleum.
Çuditërisht, nuk ka hetime. Nuk ka analizë. Nuk ka thirrje për transparencë. Thjesht heshtje dhe një histeri e orkestruar publike që kërkon të zhvendosë vëmendjen. Por le t’i rikthehemi faktit themelor: kush e grabiti Shqipërinë përmes Bankers Petroleum dhe përse askush nuk flet më për këtë krim financiar?
NAFTA E PATOS-MARINZËS, THESARI QË U GRABIT NË SY TË SHTETIT
Kompania kanadeze Bankers Petroleum, që më pas u ble nga kompania Geo-Jade Petroleum (me pronësi kineze), operoi për më shumë se një dekadë në zonën naftëmbajtëse më të madhe në Shqipëri, Patos-Marinzë. Aty ku duhet të kishte përparim ekonomik, punësim dhe rritje të të ardhurave për shtetin, pati vetëm ndotje, varfëri dhe një pasuri kombëtare që u avullua pa kthim.
Sipas të dhënave të auditimeve ndërkombëtare dhe raportimeve në parlamentin shqiptar, Bankers shiti naftën me çmime nën treg, duke mos deklaruar fitimet reale dhe duke shmangur pagesat e plota të tatimeve dhe rentës minerare.
KUSH ISHTE NË LOJË: MINISTRAT, DREJTORËT, KRYEBASHKIAKËT
Ministrat e Energjetikës – të cilët duhet të kontrollonin prodhimin, sasinë e eksportuar dhe të garantonin transparencë në marrëveshje – u kthyen në noterë të kompanisë. Në periudha të ndryshme, ministrat si Genc Ruli, Damian Gjiknuri, Belinda Balluku kanë shmangur hetimin e thelluar të kontratave me Bankers dhe kanë heshtur për ndotjet katastrofike që ndodhën në Fier dhe Elbasan.
Drejtorët e Albpetrol-it dhe AKBN-së (Agjencia Kombëtare e Burimeve Natyrore) – janë fajtorët teknikë që firmosën kontrata të njëanshme dhe refuzuan të ndërhyjnë në auditimin e kostove të fryra nga kompania, duke i dhënë Bankers-it një çek të bardhë për të “zhvatur” naftën shqiptare.
Kryebashkiakët lokalë në Fier dhe Elbasan kanë përfituar nga fondet e Bankers për projekte “sociale”, ndërkohë që kanë mbyllur sytë ndaj ndotjes masive, helmimit të tokave bujqësore dhe sëmundjeve në komunitet. Pse nuk ka padi? Pse askush nuk flet për dorëzimin e territorit ndaj një kompanie private që solli më shumë dëme sesa zhvillim?
A KA PASUR HETIM? A KA PASUR PADI?
Jo! SPAK nuk ka hapur asnjë dosje për grabitjen me miliarda të Bankers-it. Askush nuk është marrë në pyetje. Përkundrazi, ish-funksionarët që mbështetën këtë skemë vazhdojnë të emërohen në poste publike ose janë kthyer në “ekspertë të energjisë” në media.
Kjo është fyerja më e madhe që i bëhet qytetarit shqiptar.
Çuditërisht, nuk ka hetime. Nuk ka analizë. Nuk ka thirrje për transparencë. Thjesht heshtje dhe një histeri e orkestruar publike që kërkon të zhvendosë vëmendjen. Por le t’i rikthehemi faktit themelor: kush e grabiti Shqipërinë përmes Bankers Petroleum dhe përse askush nuk flet më për këtë krim financiar?
Përse nuk i kërkohet llogari Bankers Petroleum për qindra milionë euro të paaudituara?
Përse nuk ndëshkohen zyrtarët që e lejuan këtë vjedhje shtetërore?
Hetim të thelluar nga SPAK për kontratën me Bankers.
Publikimin e të gjitha auditimeve financiare të kompanisë nga 2004 deri më sot.
Dëbimin nga administrata të të gjithë funksionarëve që ndihmuan në këtë zhvatje.
Përse nuk i kërkohet llogari Bankers Petroleum për qindra milionë euro të paaudituara?
Përse nuk ndëshkohen zyrtarët që e lejuan këtë vjedhje shtetërore?
