Sektori i bujqësisë ka hyrë në një cikël tkurrjeje, madje ritmet e tkurrjes po përshpejtohen në dy vitet e fundit. Të dhënat e INSTAT konfirmuar ecurinë e negative të bujqësisë
Por çfarë po ndodh me sektorin më jetik të ekonomisë, që mban gjysmë milioni të vetëpunësuar?
Prej 35 vitesh, ky fermer në zonën e Ana e Malit në qarkun Shkodër merret me bujqësi. Ai prodhon fruta perime, ndërsa problemi kryesor që ai konstaton është se në zonën ku jeton kanë mbetur vetëm të moshuar. Ndërsa rinia ka emigruar. Për rrjedhojë s’ka mbetur njeri të punojë tokën.
“I ka ardhur fundi kësaj loje, se s’ka mbetur më njeri këtu. Është fakt sepse këtu jo në këtë zonë, por gjithë andej janë 70% mosha ime, që punojnë. Janë pensionistë. 1-2% janë mosha e re që kanë mbetur. Dikur kam patur familjen me 7-8 anëtarë. Sot kam mbetur unë me gruan. Dil këtu dhe shiko 100% tokë djerrë”, tregon fermeri nga Shkodra.
Ai vijon më tej kur thotë se politikat e zbatuara deri më tani nga qeveria, nuk kanë në fokus prodhuesin, por i japin dorë grumbulluesit dhe tregtarit.
“Ne jemi prodhues, kur dalim me shit në treg, e kam ble shalqiun me 200 lekë, ndërsa ju e shisni me 700 lekë/kg. I bëj thirrje shtetit, unë nuk kam inat tregtarin, por je duke na shkatërruar ne si prodhues, por edhe konsumatorin”, thotë fermeri.
Një tjetër problem që po cenon sektorin është fakti se fermeri ynë ka kosto më të mëdha se ai i vendeve përreth, për rrjedhojë bujqësia jonë nuk është konkurruese.
“Sa i përket fermerëve të juglindjes, pemëtarisë dhe perimeve që ne prodhojmë, nuk jemi aspak konkurrues. Ka shumë faktorë për këtë. Skemat mbështetëse në vendet e rajonit janë shumë më favorizuese. Maqedonia dhe Kosova ka dhënë më shumë mbështetje në bimët e arës si grurit etj. Me Greqinë dalim me kosto më të lartë, sepse ata aplikojnë disa skema, në mbjellje dhe në prodhim”, thotë Ferdinant Ali nga Korça.
Një tjetër fermer, Ylver Bylykbashi e vë theksin tek një problematikë e cila shpesh është shoqëruar me protesta, tek mungesa e mbështetjes për njësi prodhimi.
“Ne nuk subvencionohemi për njësi prodhimi. Nuk e konkurron fqinjin tonë kur ai mbështet me 10 lekë/ kg. Ne jemi të detyruar të shesim më shtrenjtë. Kostoja një nga faktorët që nuk konkurrojmë dot. Këtë vit ne nuk i shitëm dot prodhimet tonë brenda një kohë të shkurtër, por na u desh 8-9 muaj, sepse u fut molla nga Serbia më cilësore dhe më e lirë”, sqaroi Bylykbashi.
Një vit më parë qeveria dha 5 miliardë lekë mbështetje për fermerët nga skema kombëtare.
Parashikohet që edhe këtë vit shuma të arrijë në këtë nivel, deri në fund të vitit. Por sërish kjo mbështetje është e papërfillshme, teksa fondet e IPARD nga Bashkimi Europian vijojnë të jenë të bllokuara.
Sakaq edhe emigrimi nga zonat rurale është një fenomen që duhet të adresohet, për të rimëkëmbur sektorin jetik të vendit.
